Η εξωτερική αξιολόγηση της Αρχής από την ENQA αφορά κυρίως την ΑΔΙΠ και όχι την ΕΘΑΑΕ. Αυτό προκύπτει από τη χρονική περίοδο που καταλαμβάνει η έκθεση αυτοαξιολόγησης (2015-2019) με επικαιροποίησή της το Σεπτέμβριο του 2021. Δεν είναι λοιπόν αληθές, ούτε λογικό, οι αδυναμίες να αποδίδονται στην ΕΘΑΑΕ, η οποία λειτούργησε, ως συνέχεια της ΑΔΙΠ, μόνο κατά το τελευταίο έτος (2020-21) της περιόδου αυτής. 

Η ΕΘΑΑΕ κατά το έτος αυτό, έπρεπε να ‘διορθώσει’ όλες τις αδυναμίες και ανεπάρκειες στις οποίες είχε περιέλθει η ΑΔΙΠ εξαιτίας της έλλειψης υποστήριξής της από την Πολιτεία και την αποστράγγισή της από πόρους και θεσμικά εργαλεία για μια πενταετία. Η έλλειψη υποστήριξης της ΑΔΙΠ αποδεικνύεται από δημοσιευμένα στοιχεία, όπως:

• Τις αλλεπάλληλες αναφορές της ΑΔΙΠ στις ετήσιες εκθέσεις για έλλειψη πόρων.
• Τις αλλεπάλληλες ανακοινώσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων και εκκλήσεις προς την κυβέρνηση για παροχή των αναγκαίων πόρων και των θεσμικών εργαλείων στην ΑΔΙΠ.
• Την στρατηγική της ΑΔΙΠ, η οποία αποτελεί μέρος της έκθεσης αυτοαξιολόγησης και δημοσιοποιήθηκε από το 2019 στην ιστοσελίδα της.  (Εδώ)  

Σύμφωνα με τη Στρατηγική της, η ΑΔΙΠ, τον Οκτώβριο του 2019, διαπίστωνε ως αδυναμίες τα εξής:

1. Σοβαρά ελλείμματα στη στελέχωση και χρηματοδότηση της ΑΔΙΠ, εξ αιτίας της σχετικής εξάρτησης από την κυβέρνηση ως προς τη στελέχωση και τη χρηματοδότηση.
2. Καθυστερημένη έναρξη πιστοποιήσεων λόγω διετούς καθυστέρησης χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ.
3. Σημαντικά περιθώρια εμπλουτισμού του μητρώου εμπειρογνωμόνων και αξιοποίησης αυτών σε ποικιλία δραστηριοτήτων διασφάλισης ποιότητας.
4. Σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της θεσμικής κουλτούρας και κουλτούρας ποιότητας της ΑΔΙΠ (εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας Συμβουλίου/ δεοντολογίας, οργανισμός, κρίσιμες γνώσεις και δεξιότητες προσωπικού).
5. Σημαντικό κενό αξιοποίησης των αποτελεσμάτων Διασφάλισης Ποιότητας στις δράσεις εθνικής στρατηγικής της ΑΔΙΠ λόγω της σχετικής αδράνειας του Υπουργείου και έλλειψη ανάληψης αντίστοιχων πρωτοβουλιών της ΑΔΙΠ (αριστεία, προγραμματικές συμφωνίες).
6. Θεσμικά εμπόδια στην συμμετοχή φοιτητών και την συνακόλουθη αξιοποίησή τους στην ανατροφοδότηση της Διασφάλισης Ποιότητας.
7. Περιορισμένες δυνατότητες κάλυψης της συνολικής δαπάνης των επιτροπών πιστοποίησης και της συμμετοχής των εμπειρογνωμόνων.

Μεταξύ άλλων, η Αρχή διέβλεπε σημαντικά περιθώρια βελτίωσης της παρουσίας της στο διεθνές περιβάλλον.

Τα περισσότερα από αυτά τα σημεία, με κυρίαρχη τη μη συμμετοχή φοιτητών στις επιτροπές εμπειρογνωμόνων, αναφέρονται και στην έκθεση της ENQA.

Η ΕΘΑΑΕ μέσα σε ένα έτος (2020-21) κάλυψε χρόνιες αδυναμίες: Πέτυχε τη θεσμοθέτηση της συμμετοχής των φοιτητών στις ΕΕΑΠ, την αναβάθμιση του τρόπου συμμετοχής των εμπειρογνωμόνων με νέα ΚΥΑ, αύξησε τον προϋπολογισμό του ΕΣΠΑ κατά 25%, τον Τακτικό Προϋπολογισμό κατά 20%, το προσωπικό κατά 20%, συγκρότησε ειδικά μητρώα φοιτητών, συνέταξε νέα πρότυπα, οργανισμό και εσωτερικό κανονισμό της Αρχής και άλλα. Από την άνοιξη του 2022, φοιτητές και φοιτήτριες συμμετέχουν σε όλες τις επιτροπές πιστοποιήσεων.

Είναι αυτά τα βήματα ακριβώς που οδήγησαν την ΕΘΑΑΕ στην έγκριση της αίτησής της για ένταξη στο EQAR και όχι η προηγούμενη κατάσταση.

Για την πληρέστερη πληροφόρηση του αναγνώστη, το EQAR είναι το μητρώο των διαπιστευμένων φορέων διασφάλισης ποιότητας του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ), το οποίο παρέχει την άδεια σε φορείς διασφάλισης ποιότητας να διενεργούν δράσεις διασφάλισης ποιότητας για τα Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης του ΕΧΑΕ βάσει των European Standards and Guidelines (ESGs). Αυτή την άδεια εξασφάλισε τώρα η ΕΘΑΑΕ για πρώτη φορά, και την οποία δεν είχε εξασφαλίσει η ΑΔΙΠ. Δεν την είχε εξασφαλίσει διότι η πρώτη εξωτερική της αξιολόγηση από την ENQA διενεργήθηκε με το παλιό πρότυπο των ESGs του 2005, το οποίο δεν παρείχε δυνατότητα εγγραφής στο EQAR. Εξ αιτίας αυτής της επιλογής, η ΑΔΙΠ έμεινε για μια πενταετία εκτός του EQAR. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, η ENQA είναι ο φορέας που διενεργεί την εξωτερική αξιολόγηση των φορέων διασφάλισης ποιότητας βάσει των ESGs και αποτελεί «το σωματείο/σύνδεσμο» αυτών. Η εγγραφή ή ανανέωση της εγγραφής στην ENQA γίνεται μετά την εγγραφή αυτών στο EQAR. Στην περίπτωση της ΕΘΑΑΕ, η ανανέωση της εγγραφής της στην ENQA αναμένεται να επικυρωθεί στην ετήσια γενική συνέλευση της ομοσπονδίας τον ερχόμενο Απρίλιο.

Η Αρχή, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα της το σύνολο του υλικού της αξιολόγησής της, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης του EQAR, η οποία καταλήγει σε 10 “compliant” και 4 “partially compliant” επί των 14 αρχών που εξέτασε.

Η ΕΘΑΑΕ μέλος του Ευρωπαϊκού Μητρώου Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας (EQAR)

Η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης έγινε δεκτή ως μέλος του Ευρωπαϊκού Μητρώου Αρχών Διασφάλισης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (The European Quality Assurance Register for Higher Education - EQAR). Το EQAR είναι ο επίσημος οργανισμός του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ), στον οποίον ανήκουν εθνικοί φορείς διασφάλισης ποιότητας που ακολουθούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα ESG.

Η σχετική πληροφορία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του EQAR

Η ΕΘΑΑΕ υπέβαλε την αίτηση στο EQAR τον Οκτώβριο του 2021 και η σύνθετη διαδικασία ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Μάρτιο του 2023, μετά από έγκριση της αρμόδιας Επιτροπής (με ισχύ από 3-03-2023 έως 30-09-2027).

Εισήγηση του Ανώτατου Συμβουλίου της ΕΘΑΑΕ προς το ΥΠΑΙΘ
για την κατανομή της ετήσιας τακτικής χρηματοδότησης του ΥΠΑΙΘ στα ΑΕΙ για το 2023

Το Ανώτατο Συμβούλιο της ΕΘΑΑΕ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 4653/20 καθώς και τις ειδικότερες διατάξεις της Υπουργικής Απόφασης 75165/Ζ1/17-06-2022 (ΦΕΚ 3131/Β/20-06-2022), υπέβαλε εισήγηση στο ΥΠΑΙΘ για την κατανομή της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης του Υπουργείου στα ΑΕΙ.

Η εισήγηση περιλαμβάνει: Α) τον τρόπο κατανομής του 80% της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης του ΥΠΑΙΘ στα ΑΕΙ με αντικειμενικά κριτήρια, Β) τον τρόπο κατανομής του 20% της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης του ΥΠΑΙΘ προς τα ΑΕΙ με ποιοτικά κριτήρια και Γ) τη συνολική πρόταση κατανομής της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης, για το έτος 2023.

Α. Εφαρμογή αντικειμενικών κριτηρίων για την κατανομή της χρηματοδότησης του έτους 2023

Το Ανώτατο Συμβούλιο στη συνεδρίασή του με αρ. 38/7-09-2022 εφάρμοσε τα προβλεπόμενα στην αρ. 75165/Ζ1/17-06-2022 YA κατ’ άρθρο 1, αντικειμενικά κριτήρια για τον υπολογισμό των συντελεστών κατανομής ανά ΑΕΙ του 80% της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης για το έτος 2023, καθώς και τα κατ’ άρθρα 2 και 3, στάθμιση κριτηρίων και τελικό υπολογισμό των συνολικών δεικτών κατανομής για κάθε ΑΕΙ, ως ακολούθως (Πίνακας 1):

Η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π.) δεν περιλαμβάνονται στον ανωτέρω αλγόριθμο κατανομής λόγω της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας των δύο αυτών Ιδρυμάτων. Τα Ανώτατο Συμβούλιο προτείνει τη χρηματοδότηση της Α.Σ.Κ.Τ. με το ποσό του έτους 2022, ενώ δεν προτείνει χρηματοδότηση για το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

Τα ειδικότερα στοιχεία και οι υπολογισμοί ενός εκάστου κριτηρίου για κάθε ΑΕΙ παρατίθενται αναλυτικά στο Παράρτημα Ι.

Β. Εφαρμογή ποιοτικών κριτηρίων για την κατανομή της χρηματοδότησης του έτους 2023

Το Ανώτατο Συμβούλιο στις συνεδριάσεις του με αρ. 39/14-09-2022 και 40/28-09-2022 εφάρμοσε τα προβλεπόμενα στην 75165/Ζ1/17-06-2022 ΥΑ, κεφάλαιο Β, ποιοτικά κριτήρια για τον υπολογισμό των συνολικών μορίων ανά ΑΕΙ καθώς και τον προσδιορισμό του ποσοστού χρηματοδότησης ανά ΑΕΙ για το 20% της συνολικής χρηματοδότησης. Ειδικότερα, η διαδικασία εφαρμόστηκε με την ολοκλήρωση των ακόλουθων προβλεπόμενων σταδίων:

α) Υποβολή εκθέσεων δεικτών ποιότητας και επιτευγμάτων. Τα ΑΕΙ υπέβαλαν, σύμφωνα με την 75165/Ζ1/17-06-2022 ΥΑ, εκθέσεις, στις οποίες παρουσίασαν τα επιτεύγματα του έτους 2021 με τιμές δεικτών για κάθε εφαρμοζόμενο κριτήριο, μετά από επιλογή δύο ενοτήτων από τέσσερις κατ’ επιλογήν και μιας υποχρεωτικής, για κάθε Ίδρυμα. Το σύνολο των συμπληρωμένων ενοτήτων για κάθε Ίδρυμα είναι τρεις.

Το σύνολο των κριτηρίων και των δεικτών ποιότητας και επιτευγμάτων που συμπληρώθηκαν από τα ΑΕΙ, εντάσσονται σε πέντε ενότητες ως εξής:

Α) τη συνεχή βελτίωση των βασικών ακαδημαϊκών δραστηριοτήτων του Πανεπιστημίου,

Β) την ερευνητική δραστηριότητα, την αριστεία στην έρευνα και επιδόσεις του επιστημονικού προσωπικού,

Γ) τη διασύνδεση με την κοινωνία, την αγορά εργασίας και αξιοποίηση της παραγόμενης γνώσης,

Δ) τη διεθνοποίηση και

Ε) την ποιότητα του πανεπιστημιακού περιβάλλοντος.

Η επιλογή των ενοτήτων για κάθε ΑΕΙ παρουσιάζεται συνοπτικά στον Πίνακα 2, ως ακολούθως:

β) Υπολογισμός και τεκμηρίωση της τιμής του κάθε δείκτη. Οι τιμές των δεικτών υπολογίστηκαν και υποβλήθηκαν από κάθε ΑΕΙ σύμφωνα με τις ειδικότερες οδηγίες της Υ.Α. για κάθε κριτήριο και δείκτη, με βάση είτε τα δεδομένα του ΟΠΕΣΠ και άλλα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα σε διεθνείς και εθνικές βάσεις, είτε από άλλα τηρούμενα δεδομένα και πληροφορίες κάθε Ιδρύματος. Τεκμηριώθηκαν δε, με τα ειδικότερα έγγραφα και στοιχεία, τα οποία ζητήθηκαν από την ΕΘΑΑΕ και υπέβαλαν συμπληρωματικά τα Ιδρύματα.

Τα ειδικότερα στοιχεία των εκθέσεων των ΑΕΙ και οι τιμές των δεικτών παρουσιάζονται στο Παράρτημα ΙΙ.

γ) Μοριοδότηση της τιμής του κάθε δείκτη. Ο υπολογισμός της μοριοδότησης από την ΕΘΑΑΕ πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τη μέθοδο απόδοσης των μορίων, που προβλέπεται στην Υ.Α., κεφάλαιο Β- πίνακας ΙΙΙ, για την αντίστοιχη κατηγορία δεικτών. Τα ειδικότερα στοιχεία και οι υπολογισμοί ενός εκάστου κριτηρίου για κάθε ΑΕΙ παρατίθενται αναλυτικά στο Παράρτημα ΙΙ. Το σύνολο των μορίων που συγκεντρώνει το κάθε ΑΕΙ ανά κατηγορία φαίνεται στον Πίνακα 3.

Κάθε ενότητα δεικτών μοριοδοτείται με ένα σύνολο μορίων που κατανέμεται στους επιμέρους δείκτες σύμφωνα με την αναλυτική αναφορά τους στον Πίνακα IV της ΥΑ. Ο υπολογισμός της μοριοδότησης από την ΕΘ.Α.Α.Ε. πραγματοποιείται σύμφωνα με την μέθοδο υπολογισμού, όπως εμφανίζεται στον Πίνακα ΙII της ΥΑ «Τρόποι απόδοσης μορίων στους επιμέρους δείκτες βάσει του τύπου του δείκτη», η οποία περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες υπολογισμού των μορίων ανάλογα με τον τρόπο μέτρησης της τιμής του κάθε δείκτη.

δ) Αξιολόγηση των εκθέσεων επιδόσεων των ΑΕΙ. Η αξιολόγηση των εκθέσεων των ΑΕΙ και η απόδοση της μοριοδότησης πραγματοποιήθηκε από την ΕΘΑΑΕ, με ευθύνη της ΜΟΔΙΠ του οικείου ΑΕΙ ως προς την πληρότητα και αξιοπιστία των υποβαλλόμενων στοιχείων.

ε) Υπολογισμός ποσοστού χρηματοδότησης ανά ΑΕΙ. Η κατανομή της χρηματοδότησης του 20% προσδιορίζεται με βάση το ποσοστό των μορίων, M_i, που συγκεντρώνει το κάθε ΑΕΙ και με το ποσοστό A_i που του αναλογεί από τα αντικειμενικά κριτήρια, σύμφωνα με την εξίσωση:

Η στάθμιση με τον ποσοστιαίο συντελεστή αντικειμενικών κριτηρίων γίνεται γιατί τα περισσότερα κριτήρια ποιότητας έχουν υπολογιστεί αφαιρώντας τη διάσταση του μεγέθους του ΑΕΙ. Οι συντελεστές που προκύπτουν φαίνονται στον Πίνακα 4.

Γ) Τελική πρόταση κατανομής της ετήσιας τακτικής επιχορήγησης του 2023 στα ΑΕΙ

Ο συνολικός προτεινόμενος συντελεστής, Ci , της κατανομής της χρηματοδότησης του κάθε ΑΕΙ προκύπτει από την παρακάτω εξίσωση:

όπου 0,8 και 0,2 δηλώνουν αντίστοιχα τα ποσοστά που δίνονται με αντικειμενικά και ποιοτικά κριτήρια. Η τελική προτεινόμενη κατανομή φαίνεται στον Πίνακα 5.

Την Πέμπτη 19-01-2023 πραγματοποιήθηκε η κοινή συνάντηση εργασίας των μελών του Ανώτατου Συμβουλίου και του Συμβουλίου Αξιολόγησης και Πιστοποίησης της ΕΘΑΑΕ. Στην έναρξη της συνάντησης εργασίας παρευρέθηκε η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων για την κοπή της πίτας και για σύντομο χαιρετισμό και ενημέρωση. Η κ. Κεραμέως εξήρε το έργο της Εθνικής Αρχής, τονίζοντας τόσο τη σημασία της υιοθέτησης των κριτηρίων χρηματοδότησης για τα ελληνικά ΑΕΙ όσο και τη σπουδαιότητα της αξιολόγησης και της πιστοποίησης στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση και ευχαρίστησε για την άριστη συνεργασία που έχει η Αρχή με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Μετά τη σύντομη ενημέρωση, η Υπουργός και τα μέλη των Συμβουλίων αντάλλαξαν ευχές και απόψεις.

Στη συνάντηση εργασίας που ακολούθησε, ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, Καθ. Περικλής Α. Μήτκας, παρουσίασε τον απολογισμό του έτους 2022 για την ΕΘΑΑΕ και ενημέρωσε εκτενώς τα μέλη των δύο Συμβουλίων για την επίτευξη των στόχων της Αρχής τόσο ως προς τις αρμοδιότητες του ΑΣΥ (εθνική στρατηγική, χρηματοδότηση, στρατηγική ανάπτυξη ΕΘΑΑΕ, κ.ά.) όσο και ως προς τις δράσεις διασφάλισης ποιότητας που εποπτεύει και συντονίζει το ΣΑΠ. Ακολούθησε συζήτηση για θέματα κοινού ενδιαφέροντος των μελών κυρίως για τον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας.

Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να δείτε την ανακοίνωση σχετικά με τη διενέργεια δημόσιας κλήρωσης για την επιλογή τακτικού και αναπληρωματικού μέλους της υπό συγκρότηση Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης της ΕΘΑΑΕ κατ΄ άρθρο 21 του ν. 4369/2016, ως τροποποιήθηκε και ισχύει δυνάμει του άρθρου 32 ν. 4735/2020.

Ανακοίνωση διενέργειας δημόσιας κλήρωσης